Sözcükte Anlam-2 (Eş Anlam, Zıt Anlam, Yakın Anlam) Konu Anlatımı

Eş Anlamlı Kelimeler

Yazılış ve okunuş olarak farklı olmalarına rağmen aynı anlama gelen kelimelere eş anlamlı kelimeler denmektedir. Eş anlamlı kelimelerin diğer adı anlamdaş kelimelerdir. Eş anlamlı kelimeler cümle içerisinde birbirinin yerine kullanılabilir, cümlenin anlamında herhangi bir daralma olmaz. Mesela “acemi” ve “toy” kelimeleri birbirinin yerine kullanılabilir yani eş anlamlıdır.

Örnekler :

– Bu sınav (imtihan) hepimiz için çok önemli

– Ufak tefek, zayıf (cılız) bir çocuktu.

– Mahallemizin en fakir (yoksul) insanlarından biriydi.

– Ömer Seyfettin hikaye (öykü) türünde çok başarılı olmuştur.

– Bu dünyada en öneli şey sağlık (sıhhat)tır.

– Elinde alelade (sıradan) bir çanta taşıyordu.

– Son derece vasat (ortalama) bir performans sergiledi.

– Derdini söylemeyen çare (deva) bulamaz.

– Erken uyarı (ikaz) sistemi anında devreye girdi.

Not:Sözcüklerin cümle içerisinde biri gerçek biri mecaz olarak kullanılırsa eş anlamlı olmazlar.

– Benim alnım ak (beyaz), kimseye verilecek hesabım yok.

Not: Eş anlamlı sözcüklerin cümlede birlikte kullanılması gereksiz sözcük kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluğuna yol açar.

– Hepinize sağlıklı ve sıhhatli günler diliyoruz.

Eş Anlamlı Sözcükler İle İlgili 50 Örnek

Zıt Anlamlı Kelimeler

Anlam olarak birbirinin karşıtı olan kelimelere zıt anlamlı kelimeler denir. Mesela “az-çok”, “siyah-beyaz”, “var-yok” gibi kelimeler anlam olarak birbirinin tersini ifade ederler. Zıt anlam ile ilgili örnekler şunlardır :

uzun-kısa

güzel-çirkin

önce-sonra

alt-üst

zengin-fakir

erken-geç

sağ-sol

ağlamak-gülmek

15 Tane Zıt Anlamlı Sözcük

Not:Her kelimenin zıt anlamlısı bulunmak zorunda değildir. Mesela “ev” ya da “araba” kelimelerinin zıt anlamlısı yoktur.

Not: Zıt anlam ile ilgili bilinmesi gereken en önemli noktalardan birisi bir kelimenin zıt anlamlısı ile olumsuzunun karıştırılmaması gerektiğidir. Mesela “ağlamak” kelimesinin zıttı “gülmek”, olumsuzu ise “ağlamamak”tır.

Yakın Anlamlı Kelimeler

Yakın anlamlı kelimeler eş anlamlı kelimelerden farklıdır. Eş anlamlı kelimeler birbiri ile aynı anlama gelen kelimelere denir ancak yakın anlamlı kelimeler birbirine anlam olarak  benzese de tam olarak aynı kavramı karşılamazlar. Kısacası yakın anlamlı kelimeler tam olarak aynı anlama gelmeyen ancak birbirine çok benzeyen kelimelere denir. Bu kelimeler arasında küçük anlam farkları vardır. Mesela “yalan” ve “yanlış” kelimeler yakın anlamlıdır. Birbirini çağrıştırır ama yalan bilerek söylenir, yanlış söz ise istemeden söylenir. Yakın anlamlı kelimeler ile ilgili örnekler şunlardır:

– bakmak – görmek

– dost – arkadaş

– doğru – dürüst

– çekinmek – kaçınmak

– uyumak – yatmak