Ortak Kök Nedir? Ortak Kök İle İlgili Örnekler

Ortak Kök Nedir?

Hem yazılışları hem de okunuşları aynı olan ve aynı zamanda aralarında anlam ilişkisi bulunan köklere ortak kök denilmektedir. Ortak kökler genellikle aynı kavramın hem ismi hem de eylemi olarak kullanılabilen köklerde görülür. Mesela “Malzemeciye gittik ve iki kutu boya aldık.” cümlesinde “boya” kelimesi “renkli sıvının adı” olarak kullanılmıştır. “Tüm sınıfları iki gün içerisinde boyadık.” cümlesinde ise “boya-“ kelimesi bir eylem olarak kullanılmıştır. Yani “boya ve boya-“ kelimeleri aralarında anlam ilişkisi bulunduğu için ortak köktür.

Ortak Kök İle İlgili Örnekler

• Savaş mecburi olmadığı sürece cinayettir. (isim)
• İki ordu Malazgirt Ovası’nda günlerce savaştı. (fiil)

• Türk milletinin ata sporlarından birisi de güreş (isim)
• Sporcumuz Taha Akgül rakibi ile harika güreş (fiil)

• Atatürk barışa çok önem veren bir liderdi. (isim)
• Ahmet ve Ali uzun zaman aradan sonra barıştılar. (fiil)

• Yağmur yağmaya başlarken ilk damla burnuma düştü. (isim)
• Çatlayan hortumdan epey bir su damlıyor. (fiil)

• Güven duygusu bir kere sarsıldı mı yıkılmaya mahkumdur. (isim)
• Ben babama hayatım boyunca her daim güven (fiil)

• Şimdiye kadar giydiğim ceket çok eski (isim)
• Arabanın koltuklarındaki kılıflar çok eskimiş. (fiil)

• Bu hafta aldığımız mandalinalar çok ekşi (isim)
• Dolaba koymayı unuttuğumuz yoğurt hemen ekşimiş. (fiil)

• Son yarış büyük heyecana sahne oldu. (isim)
• İki takım son düdüğe kadar kıyasıya yarıştı. (fiil)

• Duvarların sıvası iki yıl bile olmadan döküldü. (isim)
• Elindeki çamuru bahçe duvarına sıvadı. (fiil)

• O kadar zaman yağmurda yürüdü ama elbiseleri kuru (isim)
• Topladığı kayısıları dama serip kurutmuş. (fiil)

• Elbisesinin her tarafında yama vardı. (isim)
• Kunduracı yırtılan ayakkabılarımın kenarlarını yamadı. (fiil)

• Sınırlarımızdaki göç dalgası beraberinde bazı sorunları da getiriyor. (isim)
• Çocukluğunu geçirdiği bu şehirden istemeye istemeye göçtü. (fiil)

Ortak Kök ve Sesteş Kök Arasındaki Fark Nedir?

Ortak kök ve sesteş kök karıştırılabilmektedir. Ortak kök olan kelimeler arasında anlam ilişkisi varken sesteş kök olan kelimeler arasında hiçbir anlam bağlantısı yoktur. Mesela “çay içmeyi severim.” cümlesindeki “çay” ile “Köyümüzün yakınından küçük bir çay akıyor.” cümlesindeki “çay” arasında hiçbir anlam bağlantısı yoktur. Ortak kökler ise aynı anlam alanına girerler. Mesela “boya kutularını getir.” cümlesindeki “boya” kelimesi ile “Odaları boyadık.” cümlesindeki “boya-“ kelimesi aynı kavram ile ilgilidir.